تحقیق و آموزش خواندن نماز آیات

نماز آیات چیست؟

نماز آیات دو رکعت است و در هر رکعت پنج رکوع دارد ، که به دو روش خوانده می شود .       
صورت اول: بعد از نیت و تکبیرة الاحرام، حمد و سوره خوانده شود و به رکوع برود، سپس سر از رکوع برداشته و دوباره حمد و سوره را بخواند و به رکوع رود و باز سر از رکوع بردارد و حمد و سوره بخواند و به رکوع رود و سپس سر از رکوع بردارد و همین طور ادامه دهد تا یک رکعت پنج رکوعى که قبل از هر رکوعى حمد و سوره خوانده است انجام دهد، سپس به سجده رفته و دو سجده نماید و بعد براى رکعت دوم قیام کند و مانند رکعت اول انجام دهد و دو سجده را بجا آورد و بعد از آن تشهد بخواند و سلام دهد.         
صورت دوم: بعد از نیت و تکبیرةالاحرام، حمد و یک آیه (البته احتساب بسم‌الله به عنوان یک آیه خلاف احتیاط است) از سوره‏اى را قرائت کرده و رکوع کند، سپس سر از رکوع بردارد و آیه دیگرى از آن سوره را بخواند و به رکوع رود، و بعد سر از رکوع برداشته و آیه دیگرى از همان سوره را قرائت نماید و همین طور تا رکوع پنجم ادامه دهد تا سوره‏اى که پیش از هر رکوع، یک آیه از آن را قرائت کرده، قبل از رکوع آخر تمام شود. سپس رکوع پنجم را بجا آورد و به سجده رود، و پس از اتمام دو سجده، براى رکعت دوم قیام نماید و حمد و آیه‏اى از یک سوره را بخواند و به رکوع برود و همین طور مانند رکعت اول ادامه دهد تا تشهد بخواند و سلام دهد و چنانچه بخواهد براى هر رکوعى به یک آیه از سوره‏اى اکتفا کند، نباید سوره حمد را بیش از یک مرتبه در اول آن رکعت بخواند.    

اکنون به عنوان نمونه، نماز آیات را به شکل کوتاه آن با تقسیم سوره "قدر" بیان می کنیم:

پس از نیت ، با گفتن "الله اکبر" نماز را شروع می کنیم. 

سوره حمد را بخوانید و حالا پس از بسم الله الرحمن الرحیم ، آیه اول سوره قدر را بخوانید

به رکوع بروید      

برخیزید و آیه دوم سوره قدر را بخوانید (بسم الله الرحمن الرحیم نمی خواهد فقط آیه بعدی سوره قدر) به رکوع بروید        

برخیزید و آیه سوم سوره قدر را بخوانید ؛ به رکوع بروید  

برخیزید و آیه چهارم سوره قدر را بخوانید ؛ به رکوع بروید

برخیزید و آیه پنجم سوره قدر را بخوانید ؛ به رکوع بروید 

به سجده بروید( دو بار سجده مثل نماز عادی ) 

رکعت دوم را مانند رکعت اول بخوانید ، فقط در رکعت دوم می توانید قنوت را هم بخوانید        

سپس رکوع پنجم را بعد از قنوت بجا آورده، سر از رکوع برداشته و به سجده می روید   .

با تشهد و سلام ، نماز را به اتمام می رسانید    .

ضمناً این نماز را می توان به جماعت خواند ، چرا که جز نمازهای واجب می باشد .   
احکام نماز آیات   
١- از وقتى که خورشید یا ماه شروع به گرفتن مى‏کند انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدرى تاخیر نیندازد که شروع به باز شدن کند.  
٢- اگر خواندن نماز آیات را به قدرى تاخیر بیندازد ، که آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند ، باید نیت ادا و قضا نکند ولى اگر بعد از باز شدن تمام آن،نماز بخواند ، باید نیت قضا نماید.       
٣- اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه بیشتر از خواندن یک رکعت‏باشد ولى انسان نماز را نخواند، تا به اندازه خواندن یک رکعت ‏به آخر وقت آن مانده باشد باید نیت ادا کند بلکه اگر مدت گرفتن آنها به اندازه خواندن یک رکعت هم باشد بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند و ادا است.    

4- موقعى که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتفاق مى افتد، انسان باید فورا نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت‏بخواند ادا است.

چگونگی خواندن نماز جمعه

نماز جمعه دارای دو خطبه و دو رکعت نماز است. در خطبه اول واجب است حمد الاهى، گر چه به هر لفظى که حمد الاهى محسوب شود جایز است، ولى احتیاط مستحب آن است که به لفظ جلاله «اللَّه» باشد و احتیاط واجب آن است که پس از آن به ثناى الاهى بپردازد و سپس به پیغمبر اسلام درود فرستد و واجب است مردم را به تقوا سفارش کند و یک سوره کوچک از قرآن را بخواند. و در خطبه دوم نیز حمد و ثناى الاهى به صورتى که ذکر شد و درود بر پیغمبر اسلام واجب است. و احتیاط واجب آن است که در این خطبه نیز به تقوا سفارش کند و سوره کوچکى از قرآن تلاوت نماید. و احتیاط مستحب و مؤکد آن است که در خطبه دوم پس از درود بر پیغمبر (ص) به ائمه معصومین (ع) نیز درود بفرستد و براى مؤمنان استغفار کند. و بهتر است از خطبه‏هاى منسوب به امیر المؤمنین (ع) یا آنچه از ائمه معصومین (ع) وارد شده انتخاب کند.

بعد از تمام شدن خطبه، نماز جمعه خوانده می شود. نماز جمعه مانند صبح دو رکعت است ولى با نماز صبح چند فرق دارد که ذیلًا بیان مى‏شود:

احتیاط آن است که قرائت حمد و سوره در نماز جمعه به جهر یعنى بلند خوانده شود.

مستحبّ است در رکعت اوّل بعد از حمد سوره جمعه و در رکعت دوّم بعد از حمد سوره منافقین خوانده شود.

در نماز جمعه دو قنوت مستحبّ است یکى در رکعت اوّل پیش از رکوع و دوّم در رکعت دوّم بعد از رکوع، و در هر قنوت دعاهایى که در قنوت نمازها خوانده مى‏شود مى‏توان خواند، و بهتر و افضل در دو قنوت نماز جمعه بلکه در قنوت نمازهاى دیگر خواندن کلمات فرج است. از حضرت صادق سلام اللَّه علیه روایت شده است که فرمود: در قنوت رکعت اوّل نماز جمعه بعد از قرائت مى‏گویى: لا اله الا اللَّه الحلیم الکریم ... .

شرایط نماز جمعه:

شرط اوّل: آن که به جماعت باشد و فرادى‏ صحیح نیست.‏

شرط دوّم: عدد است، به این معنا که حداقلّ نمازگزاران که امام هم یکى از آنها است باید پنج نفر باشند و به کمتر از آن منعقد نمى‏شود.

شرط سوّم: آن که مسافت بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ نباشد.

در این جا جهت آگاهی بیشتر با نماز جمعه مطالبی به اختصار آورده می شود.