تحقیق آتش سوزي در ساختمان
يك ساختمان اداري 6 طبقه
سازمان آتش نشاني براي ساختمان اداري استفاده از كپسول را معمولا اجازه ميدهد و براي محوطه ها از شير هيدرانت جهت آتش نشاني استفاده شود.
براي تأمين فشار شيرهاي هيدرانت در تلمبه خانه اصلي استفاده مي شود كه تعداد چهار عدد شير مرد نياز مي باشد.
مصرف كل آب
مصرف كل آب برابر خواهد بود با:
متر مكعب در روز 5054
مصرف متوسط ساعتي براي كاركرد 12 ساعت در روز
متر مكعب در ساعت 5048 = 12 * 5056
مصرف حداكثر ساعتي با ضريب حداكثر 5/2
متر مكعب در ساعت 102 = 2 * 5048
فشار آب
با توجه به ارتفاع ساختمان اداري مورد مثال و ايجاد موتورخانه در زيرزمين براي تأمين فشار از پمپ خطي و يا منبع بر روي بام مي توان استفاده كرد.
تأمين و توزيع آب:
تأمين مستقيم از شبكه شهري براي آب غيربهداشتي امكان پذير نيست لذا براي تأمين آب غير بهداشتي نيار به چاه مي باشد. براي تأمين آب يك منبع ذخيره بتوني حدود 100 و پمپ خانه جهت تأمين فشار شيرهاي شستشو و كارواش نياز مي باشد.
پيشنهاد مي گردد پمپ خانه به صورت بوستر پمپ اجرا گردد تا با توجه به نياز پمپ ها وارد مدار شوند.
مواردي از تاسيسات آتشنشاني يك ساختمان اداري
روشهاي مقابله با آتش سوزيدر كارگاههاي ساختماني
روشهاي پيشگيري از آتش سوزي:
· مدير پروژه مي بايست دائماً مسئوليت خود جهت مقابله با آتش سوزي را در نظر داشته باشد، حتي اگر نظارتهاي روزانه را به افراد ديگري واگذار كرده باشد بازهم مسئوليت نهايي بر عهده وي خواهد بود.
· شخصي كه مسئول نظارت بر محافظت در برابر آتش ســـوزي است مي بايست در هرشيفت كاري تمامي سايت را بازديد نمايد.
· محدوده كارگاه مي بايست بوسيله نرده كشي مشخص گردد.
· ساختمانهاي موقت (دفتر، استراحتگاهها، انبارهاي مواد و غيره) مي بايست توسط مواد غير قابل اشتعال ساخته شوند و يا در ساخت آنها از موادي با حداقل اشتعال زايي استفاده گردد. در هنگام ساخت مي بايست فاصله كافي و مناسب بين ساختمانهاي موقت رعايت گردد.(اين نكته در مورد انبارهاي مواد حائز اهميت مي باشد.)
· اقامتگاهها مي بايست جداگانه و كاملاً دور از محل انجام پروژه (سايت ساختماني) بنا شوند و مجهز به وسائل كافي و مناسب جهت مقابله با آتش سوزي (از قبيل كپسول آتش نشاني لوله هاي آتش نشاني و غيره) باشند.
· مواد و تجهيزات نگهداري شده در ساختمان ها (انبار و سوله) و يا فضاي باز مي بايست بر اساس ارزشي كه معمولاً از 000ر500 دلار تجاوز نمي كند به اجزاء و گروههاي جداگانه تقسيم شوند و بسته به نوع انبارداري مي بايست فضاي كافي بين اجزاء براي دسترسي سريع در نظر گرفته شود.
· مواد قابل اشتعال مي بايست بوضوح مشخص شده و جداگانه انبار شوند.
· مواد بسته بندي شده، مايعات قابل اشتعال و مواد منفجره مي بايست در فاصله اي مطمئن از ساختمانها، ماشين آلات و انبارها نگهداري شوند.
· در صورت امكان مي بايست استفاده از مواد آتش زا در بالاي داربست منع گردد و در صورت لزوم بايد فاصله ايمني از ديگر قسمتهاي ساختمان رعايت گردد.
· بين ساختمانهاي مختلف و همچنين در طبقات مي بايست ديوارهاي محافظ نصب گردد و مي توان براي تسريع در امر تقسيم فضا از پارتيشن استفاده نمود.
· پلكان اضطراري مي بايست از طبقات به سطح زمين نصب گردد تا در هنگام بروز آتش سوزي راههاي دسترسي و امكان فرار وجود داشته باشد.
· پلكان و راههاي دسترسي مي بايست خالي بوده و از نگهداري و انبار كردن اجناس در آنها خودداري گردد.
· دربهاي اضطراري با بازكننده هاي اتوماتيك مي بايست به سرعت هر چه تمام در محل نصب گردند.
· هادي هاي صاعقه مي بايست به سرعت در محل نصب گردند.
· مي بايست توجه بسياري به نظم و ترتيب در سايت، از جمله موارد ذيل مبذول نمود:
- انبارداري منظم؛
- انتقال ادواري مواد بسته بندي قابل اشتعال، بصورت سوزاندن مواد در محلي امن و در داخل سايت و يا انتقال به نقطه اي خارج از سايت؛
- نظافت و جمع آوري مواد زائد از سطح سايت حداقل يك باردرهفته.
· در انجام كارهايي از قبيل جوشكاري، برش كاري و غيره مي بايست بيشترين دقت مبذول گردد و تمامي مواد شعله زايي كه از كارهاي مذكور ناشي مي شوند، كنترل شوند. زيرا امكان پرتاب موادي مانند جرقه هاي حاصل از جوشكاري تا 10 متر وجود دارد. پس از اتمام كارهاي فوق كنترل ادواري توسط مسئول مربوطه مي بايست انجام گردد.
· در هنگام استفاده از مواد قابل اشتعال عايق دار و مهر و موم شده و يا چسبناك (حرارت دادن عايق و روكش و از بين بردن مهر و موم) نيز مي بايست توجه بسياري مبذول گردد.
· قانون منع سيگار كشيدن مي بايست در تمامي مناطقي كه در معرض آتش سوزي مي باشند (از قبيل انبار و غيره) و همچنين در مجاورت ديگر مراكز مخاطره آميز اجرا شود.
روشهاي مقابله با آتش سوزي در كارگاههاي ساختماني مي بايست مطابق با نوع و اندازه پروژه مورد نظر اعمال گردد.
توصيه هاي زير را مي توان بعنوان مكملي بر هر نوع مقررات و شرايط ويژه بكار برد.
روشهاي كنترل آتش سوزي:
· وجود نگهبان در سايت هنگام شب و تعطيلات آخر هفته الزامي مي باشد.
· وقوع هر گونه آتش سوزي مي بايست بلافاصله به اطلاع مدير پروژه، شخص مسئول نظارت بر كنترل آتش سوزي و در صورت لزوم بوسيله وسايل موجود ارتباطي(بي سيم و تلفن) به اطلاع نگهبان در بهاي خروجي برسد.
سيستمهاي هشداردهنده (از قبيل سوت خطر و بوق) نيز مي بايست در نظر گرفته شده ومرتباً امتحان شوند.
شماره تلفنهاي ضروري (مدير پروژه، شخص مسئول نظارت بر كنترل آتش سوزي، نگهبانان دربهاي خروجي، مأمورين آتش نشاني و پزشـك) مي بايست بصورت واضـــح و مشخص دركنار تمامي تلفن هاي موجود نصب گردند.
· آتش خاموش كن هاي دستي مناسب مي بايست در نقاط مختلف سايت ساختماني كار گذاشته شده و موقعيت هر كدام بوسيله علائم واضح مشخص گرديده و بطور منظم و دقيق نگهداري و مراقبت گردند.
· ذخيره آب براي مبارزه با آتش سوزي (از قبيل سيستم لوله كشي، شير آتش نشاني، پمپ، حوضچه، مخزن آب و غيره) مي بايست در ابتداي شروع دوره عمليات ساختماني و بصورت يك سيستم موقتي و در صورت امكان يك سيستم دائمي تكميل شده در نظر گرفته شود.
- ذخيره آب مي بايست براي چندين ساعت مبارزه با آتش سوزي كافي باشد.
- لوله هاي آتش نشاني مي بايست با شلنگهاي بلند و بستهاي مناسب انتخاب شوند و هر كدام از لوله هاي آتش نشاني بوضوح و توسط علائم قابل رؤيت مشخص شوند.
- لوله هاي آتش نشاني مي بايست داراي فشاري حداقل برابر با (3 BAR) براي پرتاب آب به نقاط دور باشند.
- شخص مسئول نظارت بر كنترل آتش سوزي مي بايست كل سيستم را در فاصله هاي زماني مشخص بصورت عملي امتحان نمايد.
· در صورتي كه امكان اتصال به آب شهري وجود داشته باشد:
- شيرهاي دائمي آتش نشاني مي بايست در اسرع وقت و به محض آغاز بكار پروژه ساختماني نصب گردند.
- در ساختمانهاي چند طبقه با پيشرفت پروژه شيرهاي آتش نشاني مي بايست در طبقات و با فشار متناسب براي هر طبقه در نظر گرفته شوند.
- در تمام مراحل شلنگهاي آب و بستهاي متناسب مي بايست طوري نصب گردند تا تمامي فضاي پروژه را تحت پوشش آب قرار دهند.
· يك برنامه و نقشه فوق العاده مي بايست مسئوليت هر شخص را در هنگام وقوع آتش سوزي مشخص نموده و در صورت لزوم به زبانهاي مختلف ترجمه گردد.
· تيم مقابله با آتش سوزي مي بايست مطابق با شرايط سايت هماهنگ شده و آموزشهاي لازم را ديده باشد.
آنها مي بايست هماهنگ و موزون با مأمورين آتش نشانـي احراز صلاحيت شده از طــــرف دولت بوده و به هر نوع تجهيزات مجهز باشند. راههاي مقابله با آتش ســـوزي مي بايست از قبل تمرين شوند و راههاي دسترسي و خروج اضطراري مي بايست به اطلاع مأمورين احراز صلاحيت شده از طرف دولت برسد و با آنها هماهنگ باشد.
تلفن اضطراري: پليس: آتش نشاني: اورژانس(آمبولانس): |
بخش آتش وساختمان |
ايمني در برابر آتش يکي از مهمترين مسائلي است که در طراحي و اجراي ساختمان بايد مورد توجه قرار گيرد. با توجه به رويکرد فعلي صنايع ساختمان به استفاده از انواع فرآوردههاي مدرن و با توجه به اين که بسياري از آنها اشتعالپذيرند، بيش از پيش لازم است اصول ايمني در برابر آتش در مراحل مختلف ساخت و ساز به دقت درنظر گرفته شود. بخش آتش و ساختمان مرکز تحقيقات ساختمان و مسکن با انجام پژوهشهاي کاربردي و ارائه خدمات فني در جهت کاهش خسارات جاني و مالي ناشي از آتشسوزي در ساختمان تلاش مينمايد. هدف اصلي بخش آتش و ساختمان، تأمين ايمني جاني و مالي در برابر خطرات آتشسوزي است. |
راههاي پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي در كارگاهها
ماده 1: به موجب ماده 47 قانون كار آييننامه مربوط به پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي در كليه كارگاهها به شرح زير تدوين ميگردد.
- وسايل پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي
تداركات عمومي
ماده 2: كليه كارگاهها بايد داراي وسايل و تجهيزات كافي پيشگيري و مبارزه با آتش سوزي بوده و در تمام ساعات شبانه روز اشخاصي را كه از تعليمات لازم بهرهمند و به طريقه صحيح استعمال وسايل و تجهيزات مربوطه آشنا باشند در اختيار داشته باشند.
تبصره 1- در نقاطي كه مراكز آتش نشاني وجود دارد كارگاهها بايد وسيله ارتباط با مراكز مزبور را در اختيار داشته باشند.
تبصره 2- هر كارگاه بايد گزارش كليه آتش سوزيهاي كوچك و بزرگ خود و مواد و وسائلي كه براي اطفاء آن بكار رفته و ميزان خسارت مالي وارده را به اطلاع مركز آتش نشاني محل و اداره كل بازرسي كار برساند.
ذخيره آب
ماده 3: براي خاموش نمودن حريقهاي احتمالي در هر كارگاه بايد آب با فشار كافي تامين گردد و در صورت عدم وجود ارتباط با لوله كشي شهر از لحاظ تامين آب با نظر مقام صلاحيتدار و پيشبيني حداكثر وسعت آتش سوزي در كارگاه به تهيه ذخيره آب كافي اقدام شود.
لولهها و شلانگهاي آب آتش نشاني
ماده 4: لولههاي اصلي آب آتش نشاني و شلانگاه بايستي پيوسته آماده براي استفاده بوده و به نحوي قرار گرفته و يا محافظت شود كه حركت وسائط نقليه صدمهاي به آنها وارد نياورد و در مواردي كه بر حسب ضرورت شلانگاه در عرض جاده يا معبر وسائط نقليه عبور داده ميشود بايستي پلهاي مخصوص براي محافظت آنها تهيه و بر روي آنها گذاشته شود تا عبور وسائط نامبرده از روي پلهاي مذكور انجام گرفته و آسيبي به شلانگها و در نتيجه اختلالي در كار مبارزه با آتش سوزي وارد نيايد.
ماده 5: براي جلوگيري از يخ زدن آب در لولههاي اصلي و شلانگها در زمستان بايد اقدامات احتياطي از قبيل دفن و عايق پيچي لولههاي اصلي و خالي كردن شلانگها پس از استعمال و غيره بعمل آيد و در نقاط سردسير كه احتمال انجماد آب در مخازن و لولهها بيشتر است بايستي مخازن آب زيرزميني بوده و از تلمبه استفاده گردد. و شيرهاي آب بايد حداقل در عمق 25 سانتيمتر در حوضچههاي مخصوص قرار داده شود و دريچه سرپوش آنها عايق و آب بندي شده تا آب برف و باران در داخل آنها نفوذ ننمايد.
تبصره - براي جلوگيري از انجماد آب در شيرهاي آب آتش نشاني شير احتياط آنرا بايد در طي زمستان هفتهاي يك مرتبه باز و آب موجود را تخليه نمود.
ماده 6: براي اطمينان از حاضر بكار بودن لولههاي اصلي آب آتش نشاني آزمايش ماهيانه آنها جهت تميز شدن از رسوبات و گل لاي ضروري ميباشد.
ماده 7: كليه سرقفلها در شلانگها و لولههاي آبگيري لولههاي آب آتش نشاني در كارگاهها بايد حتي المقدور از نوع و اندازه اي كه در مركز آتش نشاني محل بكار ميرود انتخاب شود. تا در صورتي كه از مركز مذكور استمداد شود اشكالي پيش نيايد.
ماده 8: شلانگهايي كه براي اطفاء حريق در محوطه باز كارگاهها بكار برده ميشود بايستي اقلاً از شلانگهايي به قطر 5/63 ميليمتر (5/2 اينچ) و سر لولههاي به قطر از 19 تا 4/25 ميليمتر (از تا 1 اينچ) با در نظر گرفتن فشار آب انتخاب گردد.
ماده 9: شلانگهاييكه در داخل ساختمان براي مبارزه با حريق بكار برده ميشود بايستي از نوع شلانگهاي قرقره اقلاً از 4/25 تا 4/44 ميليمتر يا (1 تا اينچ) و سر لولههاي به قطر از 5/9 تا 7/12 ميليمتر ( تا اينچ) با در نظر گرفتن فشار آب انتخاب گردد.
ماده 10: شلانگهاي آتش نشاني را پس از هر مرتبه استعمال بايد كاملاً از آب خالي نمود و شلانگهاي آستر لاستيكي را بايد اقلاً هرسه ماه يك مرتبه آزمايش نمود.
استعمال آب
ماده 11: در مواردي كه مقادير زيادي مايعات قابل اشتعال و انواع مختلف روغنها و رنگها و امثال آن يا گردهاي آلي قابل اشتعال در معرض حريق قرار گرفته باشد به هيچوجه نبايد مبادرت به استعمال آب كرد مگر آنكه به صورت پودر استعمال شود.
ماده 12: در مواردي كه تجهيزات الكتريكي داراي جريان الكتريسيته هستند و دچار آتشسوزي ميشوند بايد از خاموش كنندههاي سودا اسيد و مولد كف و همچنين استعمال آب اكيداً خودداري گردد.
ماده 13: در مواردي كه پودر فلزات قابل اشتعال مانند پودر آلومينيوم يا پودر منيزيم و غيره در معرض حريق قرار گيرد و همچنين موادي نظير كربور دو كلسيم و غيره كه با ريختن آب روي آنها ممكن است گازهاي قابل اشتعال و قابل انفجار و يا مضره از آنها متصاعد گردد از استعمال آب بايستي بكلي احتراز نمود.
ماده 14: در محل ورود و داخل ابنيه كارخانجات و موسساتي كه يك يا چند نوع از مواد مشروحه در مادههاي 11، 12 و 13 وجود دارد بايد نوع آن مواد را روي تابلوي مخصوص آگهي نمود و ضمناً وجود چنين موادي را بايد به مركز آتش نشاني محل كه ممكن است در صورت بروز آتش سوزي از آن استمداد شود اطلاع داد.
دستگاههاي ثابت آب پاش خودكار و انواع ديگر آن
ماده 15: در كارگاهها و موسساتي كه براي مبارزه با حريق دستگاههاي ثابت آب پاش خودكار بكار برده ميشود شيرهاي اصلي كنترل آب اين دستگاهها بايد در تمام اوقات باز نگاهداشته شود و فقط به دستور يك شخص مسئول ميتوان شيرهاي مذكور را براي قطع نمودن جريان آب در داخل دستگاهها بست.
ماده 16: شيرهاي مذكور در ماده (15) بايستي مجهز به اسباب الكتريكي خودكار صوتي بوده تا در صورت بسته شدن به اطاق متصدي مربوطه اعلام خطر شود.
ماده 17: فاصله سر آب پاشهاي خودكار از اشياء مورد حفاظت و ساير نقاط اطراف آنها بايد از 60 سانتيمتر (12 اينچ) كمتر نباشد.
ماده 18: دستگاههاي ثابت خودكاري كه با كف يا انيدريد كربنيك و غيره براي خاموش كردن مواد قابل احتراق و اشتعال در كارگاهها نصب گرديده بايد هميشه طبق اصول فني آماده بكار نگاهداشته شود.
خاموش كنندههاي دستي و چرخ دار
ماده 19: كليه كارگاهها و موسسات صنعتي اعم از اينكه در آنها وسيله حفاظتي از نوع دستگاههاي تصويب شده ثابت خودكار وجود داشته يا نداشته باشد بايد براي حفاظت عليه حريقهاي كوچك اتفاقي به خاموش كنندههاي دستي مناسب با نوع حريقهايي كه ممكن است از نقطهنظر كيفيتكار و موادي كه دركارگاهها و موسساتمذكور وجودداردمجهزباشد.
ماده 20: خاموش كنندههاي دستي و چرخدار را بايد پيوسته در مكاني مناسب و مشخص كه احتمال بروز حريق در آن كمتر و دسترسي بهآن آسانتر است نگاهداري نمود و محل نصب يا نگاهداري آنها بايستي با رنگ قرمز مشخص شود.
ماده 21: در مواردي كه مواد سوختني غير از آنچه در مواد 22، 23 و 24 آتي ذكر ميشود درمعرض حريق قرارگيرند وسايل قابل حمل مبارزه با آتش ميتواند شامل لوازم زيرباشد.
سطل آب - سطل شن - شلانگهاي قرقرهاي با استفاده از شير آب عمومي يا از مخازن مرتفع آب - خاموش كنندههاي محتوي مواد سودا اسيد يا آب گاز و ضمناً در مواقعي كه برودت هوا باعث انجماد آب ميشود بايستي تدابير احتياطي براي جلوگيري از يخ زدن آب در شيرها و يخ زدن خاموش كنندههاي سودا اسيد و آب گاز بكار برد.
ماده 22: براي خاموش نمودن حريقهاي مايعات قابل اشتعال و انواع مختلف روغنها و رنگها نبايد از خاموش كنندههاي آبي استفاده شود بلكه بايد از خاموش كنندههاي حاوي كف يا پودر شيميايي و خاموش كنندههايي از نوع co2 و ساير خاموش كنندههاي معادل آن استفاده گردد.
ماده 23: چنانچه حريق در مكاني روي دهد كه تجهيزات الكتريكي كه داراي جريان الكتريسيته است در معرض آتش سوزي قرار گرفته باشد در اين صورت وسايل و تجهيزات قابل حمل فوقالذكر نبايد شامل كف يا دستگاههاي آتش نشاني آبي باشد، بلكه بجاي آنها بايد از خاموش كنندههاي حاوي كف يا پودر شيميايي يا ساير مواد معادل استفاده كرد علاوه بر اين مسئله شدت و ضعف جريان الكتريسيته در دستگاههايي كه دچار حريق گرديده نيز بايد مورد توجه مامورين آتش نشاني از نظر حفاظت شخصي قرار گيرد.
ماده 24: براي خاموش كردن حريق پودر يا براده فلزاتي نظير منيزيم آلومينيوم و غيره بايد از استعمال هرگونه مايع و مواد خاموش كننده از نوع سودا اسيد كف - پودر شيميايي و غيره موكداً جلوگيري بعمل آورد و بايستي با ايجاد ديواره يا سدي از شن و ماسه نرم و خشك گردسنگ و ساير مواد خنثي كه به مقدار فراوان در محل آماده و در دسترس گذاشته شده است مانع از توسعه و پيشرفت آتش گرديد و يا پودر مخصوصي كه بهوسيله كارخانه سازنده فلز منظور توصيه شده است اقدام به خاموش نمودن آتش نمود.
ماده 25: در مورد خاموش كنندههاي دستي و چرخدار مراتب زير را بايد رعايت نمود.
الف-بازرسي ماهيانه از كليه آنها بهاستثناي نوع co2 كه هر6ماه يكمرتبهبايد بازرسي شود.
ب - بازرسي ساليانه براي اطلاع از كيفيت و كميت مواد خاموش كننده و در صورت لزوم براي دوباره پر كردن آنها.
منابع:
کتاب ایمنی ساختمان در برابر خطر آتش سوزی ،رضا نجفي، چاپ دلتا، تهران1386
www.google.ir
- نویسنــده : gilfun
- نظرات :
- تاریــخ : چهارشنبه 19 مهر 1396
- دستــه : تحقیق,دانش آموزی,